ในการไหว้ตรุษจีนนั้น ไม่ใช่เพียงแต่จะมีอาหารคาว อาหารหวาน และผลไม้ที่ใช้ไหว้เท่านั้นนะคะ ในการไหว้ตรุษจีนนั้น จะต้องมีการเตรียมของใช้เพื่อไหว้เจ้าและเพื่อไหว้บรรพบุรุษด้วย ส่วนใหญ่จะเป็นพวกกระดาษเงินกระดาษทองที่เราเรียกกันว่า “กระดาษไหว้เจ้า”
คนจีนจะมีความเชื่อกันว่า เมื่อตายไปแล้วจะไปยังอีกภพโลกหนึ่ง ที่เรียกว่า “อิมกัง” แล้วลูกหลานก็ควรแสดงความกตัญญูโดยการส่งเงินทองไปให้บรรพบุรุษ โดยใช้การเผากระดาษเงินกระดาษทองเป็นตัวแทนของเงินทอง ซึ่งกระดาษเงิน กระดาษทองจริงๆ ก็จะมีทั้งแบบที่ใช้ไหว้เจ้า และแบบที่ใช้ไหว้บรรพบุรุษ ซึ่งเราควรรู้ไว้เป็นความรู้รอบตัว เผื่อวันนึงต้องไปเป็นเขย หรือสะใภ้จีน ก็จะได้รู้ไว้นะจ้ะ
เดี๋ยวเราจะมาดูกันว่า กระดาษแต่ละแบบลักษณะเป็นอย่างไร เรียกว่าอะไร และใช้เป็นสัญลักษณ์แทนสิ่งใดตามตำราของคนจีน
กระดาษสำหรับไหว้เจ้า ไหว้เทพยดาฟ้าดิน
1 เทียงเถ่าจี๊ หรือ จี๊จุ้ย
เป็นกระดาษเงินกระดาษทองชิ้นใหญ่ มีกระดาษแดงตัดเป็นลายตัวหนังสือว่า “เผ่งอัน” เป็นคำอวยพร แปลว่า โชคดี ใช้สำหรับไหว้เจ้าที่ ไหว้เทพยดาฟ้าดิน และองค์เทพเจ้าต่างๆทุกพระองค์ ปกติจะไหว้คู่กับกิมงึ้งเต้า
2 กิมงึ้งเต้า
เรียกง่ายๆ ว่า ถังเงินถังทอง รูปร่างเหมือนถังกลมๆ มีกระดาษเงินกระดาษทองหุ้ม และมีลายอักษรจีน ใช้สำหรับไหว้เจ้าที่ ไหว้เทพยดาฟ้าดิน
3 เต๋าบ้อเพ้า
เต๋าบ้อเพ้า คือ ชุดของเทพเจ้า คล้ายกับที่คนไทยถวายผ้าห่มพระพุทธรูป มีการทำของเจ้าหลายองค์ เช่น ชุดของเจ้าแม่กวนอิม เจ้าแม่ทับทิม พระพุทธ
4 กิมจั้ว หรือ กิมงึ้งจั๊ว
หมายถึงกระดาษเงินกระดาษทอง เวลาจะไหว้จะทำเป็นชุด ก่อนไหว้ลูกหลานต้องนำมาพับเป็นรูปดอกไม้ ใช้ไหว้ได้ทุกอย่าง
5 กิมฮวย
เป็นการไหว้เพื่อขอพรจากเทพทุกพระองค์ ในเรื่องยศถาบรรดาศักดิ์จะไหว้คู่กับอั่งติ๋ว ถือว่าเป็นการไหว้เจ้าที่ตี่จู่เอี๋ย กุ๋ยจื๊อบ่อ เทียนโห่วเซี่ยบ้อ กิมกวงเล่าอ๊วงบ้อ ซำเปาฮุกโจ้ว (ซำเสี่ยจู่ฮุก)เทียนตี่แป่บ้อ ฮั่วท้อเซียนซือ ไฉ่ซิ้งเอี๊ย ไท้ส่วยเอี๊ย ส่วนมากการไหว้ด้วยกิมฮวยจะมีการปักบนส้ม และถวายแด่องค์เจ้า เพื่อถือเป็นขององค์เจ้า
6 ตั้วกิม
เป็นกระดาษเงินกระดาษทองขอบส้ม พับเป็นเคียวเท่าซี่ และมีกระดาษแดงแปะตรงกลาง ใช้ไหว้เจ้าที่ ขอเรื่องความสุข การงานเจริญรุ่งเรืองที่ญาติสนิท
กระดาษสำหรับไหว้บรรพบุรุษ
1 กิมเตี๊ยว
กิมเตี๊ยวนั้นคือทองแท่งที่ทำจากกระดาษ หรือเป็นทองแท่งจำลองนั่นล่ะค่ะ ใช้ไหว้บรรพบุรุษ ไหว้คนตาย เสมือนว่าเป็นการเผาทรัพย์สมบัติตามไปให้บรรพบุรุษ
2 ค้อซี
เป็นกระดาษทอง ซึ่งก่อนจะไหว้จะนำมาพับเป็นรูปร่างก่อน เช่น พับเป็นเรือ เรียกว่า “เคี้ยวเท่าซี” เชื่อกันว่าการพับเรือ จะได้มูลค่าสูงกว่าการพับอย่างอื่น ใช้ไหว้ได้ทุกอย่าง รวมทั้งไหว้คนตาย โดยเฉพาะพิธีทำกงเต๊ก ลูกหลานต้องพับค้อซี ให้มากที่สุด
3 อิมกังจัวยี่
อันนี้น่าจะคุ้นตากันหน่อย เพราะคือแบงก์กงเต๊กนั่นเอง ปัจจุบันก็มีทั้งแบงค์ ทั้งเหรียญ แล้วก็ยังมีออกมาในรูปแบบสมาร์ทโฟนกระดาษ กระเป๋าสตางค์ เสื้อผ้า ของใช้ที่ทำจากกระดาษ เสมือนเป็นการจำลองสิ่งของเครื่องใช้ เพื่อไหว้และเผาไปให้บรรพบุรุษที่ล่วงลับไปแล้วได้ใช้บนสรวงสวรรค์
4 อ่วงแซจิ่ว
เป็นกระดาษสีเหลืองอักษรจีนสีแดง ใช้ไหว้บรรพบุรุษเพื่อจะให้ท่านอยู่สุขสบายในภพภูมิ ใช้เผาเป็นใบเบิกทางไปสวรรค์สำหรับผู้ตาย
5 ตั้วกิม
เป็นกระดาษเงินกระดาษทองแบบเดียวกับที่ใช้ไหว้เจ้าที่แต่ถ้าใช้ไหว้บรรพบุรุษ จะต้องพับเป็นเคียวเท่าซีแต่ห้ามหักท้ายกระดก โดยไหว้ 1 ครั้งต้อง 48 แผ่นขึ้นไป ต้องมากกว่ากิมจั๋วและอวงแซจี๊ อิมกังจัวยี่ ถือเป็นกระดาษไหว้บรรพบุรุษ และบรรพบุรุษนำไปใช้เพื่อความเจริญรุ่งเรืองต่อลูกหลานอีกด้วย
รู้แล้วว่า “กระดาษไหว้เจ้า” มีอะไรบ้าง ทีนี้เวลาเผากระดาษเงินกระดาษทองนั้นก็มีทริคเล็กๆ น้อยๆ เกี่ยวกับการไหว้ นั่นก็คือ พอเราเผากระดาษเงินกระดาษทองไปแล้วจะต้องทิ้งไว้สักพัก เพื่อให้ทุกคนได้เซ่นไหว้กันจนเสร็จ จากนั้นก็จะทำการจบเหนือศีรษะ หรือที่ชาวจีนเรียกว่า “เหี่ยม” ซึ่งระหว่างนี้ให้ทำการอธิษฐานขอพรไปด้วย แล้วจึงนำไปเผา เมื่อไฟมอดแล้วจึงไหว้ลา เป็นการเสร็จพิธี
