นับตั้งแต่สถานการณ์การแพร่ระบาดของโรคโควิด-19 ที่ส่งผลทำให้พฤติกรรมการใช้จ่ายของผู้บริโภคเปลี่ยนไป ส่งผลให้ภาพรวมธุรกิจ E-commerce ไทยเติบโตขึ้นอย่างก้าวกระโดด โดยในปี 2019 – 2020 มูลค่าการตลาด E-commerce รูปแบบ B2C และ C2C เติบโตขึ้นถึง 140% และในปี 2020 – 2021 โตขึ้นต่อเนื่องถึง 75% สวนทางกับการคาดการณ์ของนักการตลาดที่คาดว่าธุรกิจแบบ E-commerce อาจต้องใช้เวลาถึง 5 ปีในการที่จะมีอิทธิพลต่อพฤิกรรมการเลือกซื้อของผู้บริโภค แต่สถานการณ์โรคโควิด-19 กลับได้พลิกบทบาทของ E-commerce ไปได้ในเวลาไม่กี่ปี และนี่คือจึงเป็นจุดเริ่มต้นที่ทำให้ผู้ประกอบการไทยต่างต้องปรับตัวและแข่งขันกันอย่างเข้มข้น และเป็นสถานการณ์สำคัญที่เปลี่ยนมุมมองของนักการตลาด ที่มีต่อ ธุรกิจแบบ E-commerce ไปตลอดกาล
หากไม่มีโควิด-19 บทบาทของ E-commerce จะลดลงหรือไม่? นี่อาจเป็นคำถามที่สร้างความกังวลใจให้กับผู้กอบการหลายท่าน เมื่อไลฟ์สไตล์ของผู้บริโภคเริ่มกลับมาเป็นปกติ ปฏิเสธไม่ได้เลยว่าในแง่ของความน่าเชื่อถือธุรกิจแบบหน้าร้านอาจตอบโจทย์ได้ดีกว่า แต่ในแง่ของความสะดวกสบาย E-commerce นั้นจะยังอยู่ต่อไปในบริบทของ New Normal อย่างแน่นอน แม้อาจจะไม่เติบโตอย่างก้าวกระโดดเหมือนในปีที่ผ่านมาก็ตาม ดังนั้นในยุคหลังโควิด-19 นี้ ผู้ประกอบการไทย ควรต้องต่อยอดธุรกิจอย่างไร? เมื่อผู้บริโภครู้จักและเข้าใจความต้องการของตนเองมากขึ้น ท่ามกลางตัวเลือกและข่าวสารมากมาย Convergence Platform คือชิ้นส่วนสำคัญชิ้นต่อไป ที่ผู้ประกอบการควรต่อยอดและพัฒนา
หัวข้อแนะนำที่น่าสนใจ เลือกอ่านได้เลย
Platform Economy โมเดลธุรกิจที่ผู้ประกอบการไทยไม่ควรพลาด
ปัจจุบัน ‘แพลตฟอร์ม’ คือช่องทางออนไลน์ ที่มาช่วยสนับสนุนการใช้ชีวิตประจำวันของผู้บริโภค ให้ง่ายและสะดวกยิ่งขึ้น เรารู้กันดีว่าการที่ผู้บริโภคหันมาเลือกใช้ชีวิตผ่านระบบดิจิตอลนั้น เป็นเพราะพวกเขากำลังคุ้นชินและยึดติดกับแพลตฟอร์มต่างๆ อยู่ ทุกวันนี้มีแพลตฟอร์มที่เข้ามาตอบโจทย์ผู้บริโภคหลักๆ อยู่ 4 รูปแบบไม่ว่าจะเป็น การสื่อสารผ่านสื่อ (Media) การซื้อขาย (E-commerce) การใช้จ่าย (E-payment) และการขนส่ง (Logistics/Delivery)
และเพื่อให้ตอบโจทย์การใช้งานมากขึ้น แพลตฟอร์มต่างๆ จะไม่สามารถเติบโตขึ้นได้เลย หากไม่ขยับขยายรูปแบบธุรกิจให้สอดคล้องกับความต้องการของตลาด นี่คือภาพรวมการขยับขยายทางธุรกิจที่น่าจับตามองเป็นอย่างยิ่งในครึ่งปีหลัง 2022 นี้
สรุปภาพรวมการขยายตัวของธุรกิจรูปแบบแพลตฟอร์ม
- Media Platform : เสริมรูปแบบธุรกิจเกี่ยวกับ Advertising เพื่อให้ผู้ประกอบการสามารถทำการตลาด และสื่อสารไปยังผู้บริโภคได้อย่างสะดวก และสามารถเก็บข้อมูลของผู้บริโภคเพื่อนำมาพัฒนาธุรกิจให้ดียิ่งขึ้น และยังต่อยอดไปถึงรูปแบบ E-commerce เพื่อทำให้ผู้ประกอบการสามารถขายสินค้าได้โดยตรง หลังจากทำการสื่อสารออกไป ทั้งยังเพิ่มช่องทาง E-Payment และ Logistics ที่ทำให้ผู้ใช้งานสามารถใช้งานได้ตั้งแต่ต้นจนจบภายในแพลตฟอร์มเดียว
- E-commerce Platform : ขยายรูปแบบธุรกิจที่ทำให้ผู้ประกอบการและผู้บริโภค ทำการซื้อขายผ่านแพลตฟอร์มได้สะดวกยิ่งขึ้นผ่านรูปแบบ E-Payment Platform พร้อมทั้งสร้างระบบ Advertising และ Media ที่ช่วยให้ผู้ประกอบการเข้าใจและเข้าถึงลูกค้าได้มากขึ้น และยังมีระบบ Logistics ที่ครอบคลุมแพลตฟอร์มรูปแบบ E-commerce ได้อย่างลงตัว
- E-payment Platform : อาศัยความน่าเชื่อถือของตนเองในด้านการเงิน เพื่อต่อยอดธุรกิจในรูปแบบ E-commerce Platform และใช้ข้อมูล (Database) ในการขยับขยายธุรกิจเกี่ยวกับ Advertising
- Logistics/Delivery Platform : อาศัยข้อมูล (Database) ของผู้ใช้เป็นฐานในการขยายธุรกิจในรูปแบบ E-Payment และ E-commerce เพื่อทำให้ผู้ใช้งานสะดวกยิ่งขึ้น
จากข้อสรุปจะเห็นได้ว่า ไม่ว่าแต่ละแพลตฟอร์มจะกำลังขยับขยายธุรกิจให้สอดคล้องกับความต้องการของตลาดอย่างไร สุดท้ายธุรกิจรูปแบบอีคอมเมิร์ซ ก็ยังคงเป็นโมเดลที่ผู้ประกอบการรายใหญ่ต่างก็พยายามต่อยอดและไปให้ถึงเช่นกัน
E-commerce สะพานที่ช่วยเชื่อมต่อธุรกิจไทยสู่ Convergence Platform
ทุกวันนี้ E-commerce อาจไม่ใช่แค่คำจำกัดความ ของช่องทางที่มีไว้เพื่อการซื้อขายเพียงอย่างเดียวอีกต่อไป สั่งของและรับสินค้าได้ทันทีภายใน 2 ชั่วโมงผ่าน Delivery Platform หรืออ่านรีวิวแล้วสามารถกดสั่งซื้อได้เลยผ่านโพสต์บน Social Meida ภาพเหล่านี้จะทำให้คุณตระหนักยิ่งขึ้นว่าทุกๆ ช่องทางที่ผู้บริโภคเข้าถึงได้ ต่างก็สามารถกลายมาเป็น E-commerce Platform ที่ช่วยขายสินค้าได้โดยตรง
การจัดอันดับการใช้จ่ายของผู้บริโภค ผ่าน Digital Platform
ผลสรุปการใช้จ่ายของผู้บริโภค ผ่าน Digital Platform ในประเทศแถบเอเชียตะวันออกเฉียงใต้แต่ละช่องทางในปี 2021 สรุปถึงการจัดอันดับแพลตฟอร์มต่างๆ ที่ผู้บริโภคได้ทำการใช้จ่าย หรือสั่งซื้อสินค้าไว้ดังนี้
- อันดับ 1 E-commerce marketplace 32%
- อันดับ 2 Social commerce 21%
- อันดับ 3 Food delivery/Super apps 13%
- อันดับ 4 Large brand sites 12%
- อันดับ 5 Large retailer sites 12%
- อันดับ 6 Small online shops 11%
ผลการจัดอันดับดังกล่าว อาจเป็นข้อยืนยันได้ว่าไม่เพียงแค่ E-commerce Platform หลักๆ อย่าง Lazada Shopee JD Central ฯลฯ เท่านั้นที่สามารถขายสินค้าให้กับผู้บริโภคได้ บนแพลตฟอร์มต่างๆ ไม่ว่าจะเป็นโซเชียลมีเดีย เว็บไซต์ หรือแอปฯ เดลิเวอรีต่างๆ ก็เป็น E-commerce Platform ในการสร้างยอดขายให้กับผู้ประกอบการได้เหมือนกัน ดังนั้นผู้ประกอบการไทย ควรต้องต่อยอดธุรกิจอย่างไรในยุคหลังวิกฤตโควิด-19 เราบอกได้ลยว่า Convergence Platforms คืออีกหนึ่งหัวใจสำคัญ ที่ผู้ประกอบการควรใส่ใจและพัฒนา
บทความอื่นๆ ที่น่าสนใจ
- แนวทางการปรับตัวผู้ประกอบการไทย ในวันที่ Cross-Border E-Commerce เข้ามามีบทบาทมากขึ้น!
- 8 สิ่งที่ธุรกิจควรรับมือ พฤติกรรมนักช้อปไทย ‘Future Shopper’ ยกระดับการสร้างประสบการณ์ลูกค้าในอนาคต
- ทำความเข้าใจรูปแบบสื่อ Paid, Owned และ Earned Media แตกต่างกันอย่างไร?
- การตลาดมิติใหม่! Partnership Commerce รูปแบบธุรกิจที่สร้างยอดขายได้มากกว่าที่เคย
